رییس هیات بین دولتی تغییرات اقلیمی، نهاد کارشناسی سازمان ملل در زمینه تغییرات آب و هوایی، روز دوشنبه ۲۵ بهمن همزمان با اجلاس نمایندگان حدود ۲۰۰ کشور جهان برای بررسی و تصویب گزارش نهایی این نهاد هشدار داد که لزوم مقابله با گرمایش زمین هیچگاه تا این حد جدی نبوده است.
هوئسونگ لی در یک سخنرانی ویدئویی هشدار داد که بر اثر گرمایش زمین انقراض گونههای جانوری، نابودی اکوسیستمهای طبیعی، بیماریهایی که از پشه منتقل میشوند، امواج شدید گرما، کمبود آب و کاهش برداشت در مزارع کشاوری در حد بیسابقهای افزایش یافته است.
هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی در گزارش جدید خود تاکید میکند که اگر انتشار دیاکسید کربن و سایر گازهای آلاینده به سرعت کاهش نیابد پیامدهای تغییرات اقلیمی شتاب بیشتری پیدا میکند.
گزارش جدید این نهاد که چند هزار صفحه است و خلاصه ۴۰ صفحهای آن خطاب به دولتها و سیاستگذاران تنظیم شده است روز ۲۸ فوریه منتشر خواهد شد. اجلاس نمایندگان کشورهای جهان برای بررسی این گزارش از روز دوشنبه آغاز شد و دو هفته ادامه خواهد یافت.
کارشناسان مستقل محیط زیست معتقدند که این گزارش صرفا یک پیشبینی و یا فرضیههای علمی نیست بلکه نتیجه بررسیهای دقیق از وضعیت فعلی است که در گوشه و کنار جهان اتفاق میافتد و مردم پیامدهای آن را لمس میکنند.
در پیش نویس این گزارش که نسخهای از آن در اختیار خبرگزاریهای بین المللی قرار گرفته فصلی تحت عنوان «انطباق» با پیامدهای گرمایش زمین وجود دارد که نشان میدهد به اعتقاد کارشناسان سازمان ملل بخشی از این پیامدها دیگر قابل پیشگیری نیستند.
این به معنای انطباق شرایط زندگی مردم با پدیدههای جوی نظیر سیلاب و طوفانهای شدید و یا خشکسالی و کم آبی است.
اینگر اندرسن، رییس برنامه زیست محیطی سازمان ملل گفت: «سرعت وقوع پیامدهای تغییرات اقلیمی بسیار بیشتر از توانایی ما برای انطباق با این تغییرات است. شکی نیست که بسیاری از گونههای جانداری از بین خواهند رفت و جامعه بشری با شرایط اقلیمی و جوی جدیدی مواجه خواهد بود.»
این گزارش ششمین گزارش جامعی است که هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی از سال ۱۹۹۰ تاکنون تنظیم کرده است. سه بخش جداگانه این گزارش توسط صدها کارشناس و دانشمند در قالب «کارگروههای» داوطلبانه تهیه شده است.
فصل اول این گزارش که به تغییرات فیزیکی زمین میپردازد و در ماه اوت ۲۰۲۱ تکمیل شد به این نتیجه رسید که سطح کره زمین در مقایسه با قرن نوزدهم حدود ۱.۱ درجه سانتیگراد گرم تر شده و طی دهه آینده دمای متوسط زمین در مقایسه با دوران ماقبل صنعتی حداقل ۱.۵ درجه افزایش خواهد یافت.
هدف اصلی معاهده اقلیم پاریس که در سال ۲۰۱۵ از سوی همه کشورهای جهان تصویب شد مهار گرمایش کره زمین در حد ۱.۵ درجه سانتیگراد است ولی شواهد علمی چند سال اخیر نشان میدهد که دستیابی به این هدف تقریبا ناممکن شده است.
رییس سازمان جهانی هواشناسی روز دوشنبه گفت: «بشر طی دهههای متوالی جو زمین را با گازهای آلاینده مسموم کرده و اکنون جو زمین مثل ورزشکاری است که دوپینگ کرده است.»
انتظار میرود که هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی در نسخه نهایی گزارش خود خواستار اقدامات جدی تری برای مهار گرمایش زمین در حد ۱.۵ درجه سانتیگراد شود.
کارشناسان مستقل تاکید میکنند که هر چند ساکنان کشورهای فقیر و در حال توسعه بیشتر از سایرین از پیامدهای مخرب گرمایش زمین رنج میبرند ولی وقوع پدیدههای جوی شدید و مخرب در کشورهای توسعه یافته و ثروتمند از جمله اروپا و آمریکای شمالی نیز افزایش یافته است.
گزارش هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی در فصل جداگانهای تاثیرات شدید گرمایش زمین بر فقر و بیعدالتی اقتصادی در نقاط مختلف جهان را بررسی کرده و در بخش دیگری موارد بارز و «غیرقابل بازگشت» از تغییرات اقلیمی مثل ذوب شدن لایههای یخ را بر میشمرد که اگر ادامه یابد پیامدهای آن به اندازه مصرف سوختهای فسیلی فاجعه بار خواهند بود.