روزشمار چهره‌های تاریخی: نخستین مترجم زن
۱۴ دی ۱۳۰۹؛ ۹۰ سال پیش تاجماه آفاق‌الدوله در چنین روزی درگذشت: «هیچ یادگاری بهتر از زبان که در هر ثانیه ملت را به تاریخ قدیمش متذکر می‌سازد نیست».
🔻 تاجماه آفاق‌الدوله در زنجان زاده شد. پدر و پدربزرگش از نظامیان قاجار بودند. آگاهی درباره زندگی شخصی او آنچنان اندک است که سال تولدش به درستی آشکار نیست.
در معرفی خودش می‌نویسد: «کمینه تاجماه آفاق‌الدوله همشیره آقا اسماعیل آجودانباشی و عیال فتح‌الله ارفع‌السلطنه طالشی».
او برخلاف برادر و همسرش، موافق مشروطه بود و با پیروزی آن جنبش از همسرش جدا شد. در حمله مشروطه‌خواهان به خانه او در گرگانرود، دارایی‌های همسرش به تاراج رفت، آن کاخ محلی آتش گرفت و دیوان اشعار او نیز در آن میان سوخت. این او را مجبور ساخت دیوانش را از نو بنویسد.
در سال ۱۲۸۴ نمایشنامه “نادرشاه” اثر نریمان نریمانف، نویسنده قفقازی را از زبان مادریش آذری به فارسی برگرداند و نخستین مترجم زن ایرانی در سده‌های نوین به شمار آمد.
۱۴ دی ۱۳۰۹؛ ۹۰ سال پیش تاجماه آفاق‌الدوله در چنین روزی درگذشت: «هیچ یادگاری بهتر از زبان که در هر ثانیه ملت را به تاریخ قدیمش متذکر می‌سازد نیست».